
Çocuklarda Ayrılık Kaygısı: Ne Zaman Normaldir, Ne Zaman Destek Gerekir?
Ayrılık kaygısı, çocukların gelişim sürecinde oldukça yaygın ve doğal bir durumdur. Genellikle bebek bir yaşına yaklaştığında ortaya çıkmaya başlar. Bu dönemde çocuk, bakım veren kişiyi tanımaya başlar ve ondan ayrı kalınca huzursuzluk gösterebilir. Bu tepki, çocuğun bağ kurma ve güven geliştirme sürecinin bir parçasıdır.
Zamanla çocuk, bakım veren kişinin bir yere gittiğinde geri döneceğini öğrenir. Bu öğrenmeyle birlikte ayrılık kaygısı giderek azalır. Genellikle iki buçuk yaş civarında bu kaygının büyük ölçüde sona ermesi beklenir. Ancak bazı çocuklarda bu süreç daha uzun sürebilir.
Ayrılma kaygısı, gelişimsel olarak beklenen sürenin ötesine geçip çocuğun günlük yaşamını etkilemeye başladığında, dikkatle izlenmesi gereken bir konu hâline gelir. Özellikle üç yaşına gelmiş bir çocuk hâlâ ebeveyninden ayrılırken yoğun korku, ağlama ya da ayrılmayı reddetme gibi güçlü tepkiler veriyorsa, bu durum göz ardı edilmemelidir. Uzun süren ve şiddetli ayrılma kaygısı, çocuğun sosyal uyumunu, okul yaşantısını ve duygusal gelişimini olumsuz etkileyebilir.
Ayrılma kaygısı şu davranışlarla kendini gösterebilir:
Anne ya da baba evden çıkarken çocuk ağlar, kapıya yapışır ve ayrılmalarına izin vermemeye çalışır.
Okula, kreşe ya da arkadaşının evine gitmek istemez; gittiğinde sürekli ebeveynini sorar.
Ebeveyninden ayrı kaldığında huzursuz olur, ağlama ya da öfke nöbeti geçirebilir.
Ayrılık sırasında mide bulantısı, karın ağrısı, baş ağrısı gibi fiziksel şikayetler yaşar.
Gece kendi yatağında uyumak istemez, ebeveyninin yanında kalmakta ısrar eder.
Aile bireylerinin kısa süreli yoklukları (örneğin markete gitmeleri bile) yoğun kaygı yaratır.
Bu tür belirtiler, ayrılma kaygısının çocuğun yaşamını zorlaştıracak boyutlara ulaştığını gösteriyorsa, bir uzmandan destek almak hem çocuk hem de aile için oldukça faydalı olacaktır. Uygun zamanda yapılan küçük dokunuşlar, çocuğun duygusal gelişimine büyük katkı sağlar.
Unutmayın, her çocuk benzersizdir. Bazen sadece anlaşılmak ve güvende hissetmek bile çocuğun iç dünyasında çok şeyi değiştirebilir.